კამილო ხოსე სელა – პასკუალე დუარტეს ოჯახი ტ 3

„შორს წასვლა არ დაგჭირდებათ, ამ რომანის დასაწყისშივე მოგიყვებათ მთავარი გმირი საკუთარ სოფელზე და იტყვის, რომ იქაური სახლების სიქათქათის გახსენება ახლაც თვალს სჭრის.

„პასკუალე დუარტეს ოჯახი“ პირველად ბევრი წლის წინ წავიკითხე და კარგა ხანს აღარ მივბრუნებულვარ მასთან. განა არ მინდოდა, პირიქით. უბრალოდ, ვერიდებოდი. ერთი კია, ხშირად მახსენებდა თავს და ყოველ მოგონებაზე თითქოს სისხლის სუნს ვგრძნობდი – რკინით გაჟღენთილი სისხლის სუნს.

კამილო ხოსე სელა თავდაჯერებული კაცი იყო. მას თავი ესპანეთის საუკეთესო მწერლად მიაჩნდა 1898 წლის თაობის შემდეგ (ამ პერიოდის ესპანური ლიტერატურის მქუხარე სახელებსა და ბასრ კალმებს აღარ ჩამოვთვლი, უჩემოდაც მშვენივრად იცით). სწორედ ამ თავდაჯერების დამსახურება უნდა იყოს ისეთი მნიშვნელოვანი, დამაჯერებელი, რეალისტური, სასტიკი ტექსტის დაწერა, რომელსაც ამ წიგნში წარმოგიდგენთ.

სხვათა შორის ასეთივე თავდაჯერებული ჩანდა ნობელის პრემიის მიღებისას 1989 წელს.

თავს ვალდებულად მივიჩნევ გაგაფრთხილოთ, რომ იოლი არ იქნება. ზოგიერთი პასაჟისას შეიძლება ინანოთ კიდეც, რომ კითხვა შეგიძლიათ და იფიქროთ, იქნებ აჯობებდა პასკუალეს დედის მსგავსად მეც არ მცოდნოდა წერა-კითხვაო. თუმცა ეს ფიქრი მალევე გადაგივარდებათ გონებიდან, როცა გააცნობიერებთ, თუ რა მასშტაბის წიგნით გამდიდრდა თქვენი წიგნების თარო.“ – დათო გორგილაძე